Arif Nihat Asya: Dualar ve Âminler

Dualar ve Âminler

Arif Nihat Asya

TERCÜME-İ HALİM

25 kânunusani 1319 da Çatalca’nın İnceğiz köyünde doğmuşum.

Bu tarih, bugünden düne doğru gidilince 7 Şubat 1904 olur.

İstanbul’da Yüksek Muallim Mektebi’nden öğretmen çıktım.

Adana. Malatya, Edirne, Eskişehir, Ankara ve Kıbrıs’ta edebiyat öğretmenlikleri; arada idarecilikler yaptım.

1950-54 döneminde Seyhan milletvekilliğim vardır.

İlk yazım, Millî Mücadele sıralarında Kastamonu’da çıkmıştır.

Adana, İstanbul, Ankara ve başka yerlerde, türlü gazetelerle dergilere yazılar yazdım.

Şimdi de dergilere yazmakta; fakat, daha ziyade köşemde kitaplarımla meşgul olmaktayım.

İdeolojime uygun bütün teşekküllerle işbirliği halindeyim.

Dört çocuğum, dört torunum vardır.

ŞADIRVAN

Bir şadırvan, ki ses verir, ses alır

Ve suyundan melekler, aptes alır.

LÂRÎ CÂMİSİ (*)

Delik deşik bir hâtıra

Eski güzel yapıdan;

Ayıramaz gelip geçenler,

Pencereyi kapıdan!

Merâk edip sorarsanız,

Adı, «Lârî Câmisi»..

Görünür kubbesinin aralıklarından Gökyüzünün mâvisi.

Belli: ağlamış yazılar,

Sağnakta..

Ki çoğu, hâlâ,

Ağlamakta!

Şu sütun, vaktiyle,

Mermer gövdesi, tunç kispetiyle Çıkarken «Kırkpınar»a,

Şimdi devrilmiş kenara!

Dolu vurmuş kubbe,

Çiçekbozuğu duvar..

Yıkılan taşlar,

Dizini ovar!

Fırtına, alemden yakalamış,

Zelzele temelden,

Yetişin dostlar: gidiyor

Lârî Camisi elden !

Selimiye’nin Muradiye’nin Kitapta yeri var…

Onu kirn arar,

Kim sorar!

Kalk, Lâri Çelebi, mezardan;

Çıkagel «Merhabâ!» diye Ve sor: «Benim bir câmim vardı..

Nerde acaba?» diye !

Dönüşte mihrabını Sırtına çek abâ diye !

Umudu kesmiş, yazık,

Hayâtından hekimler..

Değişmez cemâati, artık,

Yoksullar, yetimler !

Burdan çeşmesi dinlesin;

Ordan ırmağı, deresi:

Elini kulağına koymuş Kırık şerefesi,

Kendi salâsını kendi verir Lârî minâresi!

1949

(*) Edirne’dedir.

MURADİYE (*)

Kurumuş ağaçlarına Leylekler, gelip akşamlar..

Dünkü şakrak şadırvanı, Şimdi, ağlar gibi damlar !

Alemsiz kubbelerini Ufukta aylar, tamamlar.

Cemâatidir yamâçta Secdeye kapanan damlar

Ve mübarek toprağında Yatar mübarek adamlar

Nerdedir şamdanlarını

Eliyle yakan akşamlar ?

Dün, şerbet çeşmelerinde

Şırıl-şırıldı ilhamlar..

Neyler dinledi bu avlu :

Ne tavırlar, ne makamlar!..

Rüzgarlara kaldı, artık,

Hüseynîlerle hüzzamlar !

Ağlama, ey Muradiye :

Geliyor çifte bayramlar !

İşte, Selimiye, karşı

Tepeden seni selâmlar.

Mihrabından taze değil

Yanıbaşındaki çamlar !

Mihrabın, kubben, mimberin

—Hâlâ— İlâhî makamlar

Ve hâlâ, renk üstüne renk

Döker halılara camlar !

Murâdiye, Murâdiye;

Revâ değil sana gamlar…

Fânî baharlarımızdan

Çinilerine selâmlar!

EDİRNE’NİN CÂMİLERİ <*)

«Selimiye» derler, «Edirne» derler;

Tatlı bir gariplik duygusu gelir.

Kemerler, çeşmeler, minarelerle

Bir eski eserler kamusu gelir.

Minarelerden en tatlı ezanlar,

Dallardan güvercin huhusu gelir.

«Ayşekadın»a gül ve «Yıldırım»a

Üçşerefeli’nin kumrusu gelir.

Şu Selimiye’dir, şu Murâdiye..

Çinilerden sümbül kokusu gelir.

Karşına ya iki sedef çekmece,

Ya iki mücevher kutusu gelir.

Vezirlerin iki tuğlusu gider,

Arkasından yedi tuğlusu gelir.

Şurda aptes alır Hüdavendigâr;

Yerden suyu, gökten havlusu gelir.

Taşları kararmış bir yol ucunda

Üçşerefeli’nin kapusu gelir.

Şu yana dönersen «Eskicami»nin

Kesilmiş, biçilmiş avlusu gelir.

Atınca üç adım daha ileri

Bir serin kubbenin kuytusu gelir..

Dünyanın en güzel minareleri

Ve kubbelerin en ulusu gelir.

Türk’ün Trakya’da tapusu gelir..

Mihrabında bir

Teravi kılmaya

Denizler ardından yolcusu gelir.

Bilsen, ki bağrında kanar bir yara

Yarasını sarmak arzusu gelir.

Mahya olmak için «Sultanselim*e

Göklerden yıldızlar ordusu gelir.

Kubbeler menekşe, şerefeler gül…

Mermerinden çiğdem kokusu gelir.

SELİMİYE

Selim’lerden kalma muhteşem mlrâs,

Sinan’lardan kalma şanlı hediye ;

Kuvvetin turası, sanatın mührü,

Kubbeler kubbesi bir Selimiye.

İşte târih, işte batıyla doğu…

Görenler, göstersin böyle bir kuğu !

Onu günler tanır, geceler tanır

Dal gibi ince dört minâresinden..

Sanırlar, ki toprak ananın sütü,

Fışkırır toprağın fıskiyesinden.

İlhâmm, emeğin piri, ne yaman

Bilmeceler koydu taşlar altına :

Nesiller hayrân, asırlar hayrân

Bu kurşun, bu mermer saltanatına!

Dikmişler vererek, sanki, el ele

Selim’le Sinan,

Şu dalga dalga

Dağların önüne bir dalgakıran !

Ben böyle gördüm,

Torunum da seni böyle görecek :

Dışarda kurşunun kovan, içerde

»Mermerin petek.

Söyleyin zemâne yolcularına ;

Ey Çiftekumrular, ey güvercinler :

Şu tepeye konmuş nazlı kuğuyu

Ürkütmesinler !

Oynamasın Altmtop’un, yerinden..

Kaldı Edirne’nin altın devrinden!

Duvarlar, sütunlar ve minâreler,

Başlıbaşına bir eser, herbiri.,

Duvarlar, sütunlar ve minâreler,

Duruyor taptaze, dimdik, dipdiri !

Ne bir el sürçmesi, ne de bir yanlış..

Ki en ufak zerre, kımıldamamış.

Kıl kadar ileri, kıl kadar geri..

Her parça beğenmiş konduğu yeri.

Uzaklara bakan şu tepe bile

Sinan’ın eliyle çatılmış gibi.

Ve üzerindeki âbidenin her

Taşı, teraziyle tartılmış gibi.

Çağlayan gibisin ey Selimiye :

Mermerler, ışıklar köpüklerindir..

Çağıran bir elsin, ki şerefeler

Yüzüklerindir.

Yandı kandillerin, yazıldı mahyan..

Yine pırılpırıl kuruldu sofran ;

Yüreklerimizi yıkadı billûr

Avizelerinden içtiğimiz nûr.

Köyümün kızları, buhurdanına

Yürekler koymaya geldi uzaktan

Ve çiçek açtı

Mermerde, mermeri öpen dudaktan.

Bildik çinilerin körpeliğinde

Konuşan dili:

Mavi, Akdeniz

Mâvisiydi; yeşil, Kıbrıs yeşili.

Eski Edirne’yi ben, adım adım,

Ararken Edirne sokaklarında

Anladım, bildim ki şahdamarlarım,

Vurur senin mermer şakaklarında.

Seller, zelzeleler ne derse desin ;

Sen, yine, o eski Selimiye’sin…

Fakat —tarihime, adıma yazık ! —

Ben ne Selim, ne de Sinan’ım artık !

Kükreyen, şahlanan, koşan, atılan

O mutlu yiğitler, o mutlu iman,

Sınırlar aşmayı kuşlardan değil,

Öğrenirdi senin ezanlarından.

Ne bilsin Selim’ler, ne bilsin Sinan,

Ki avlun bu kadar küçülecekti..

Ey İlâhî kubbe; sana avlu, bir

Kıta gerekti!

KUBBELER

GÜLLER (t)

Çiçek çiçek serili

Halılar, bir ılık sahanlıkta..

Halılardan açan ikiz güller,

Büyümüşlerdi bir fidanlıkta…

Biri İsparta kızlarında duvak.

Biri târihtir Kızanlık’ta..

Alev alev iki gül,

Ki ışık neşreder karanlıkta.

KUBBELER (*)

Dün başlar seferber, eller seferber;

Kurşun eritildi, mermer çekildi..

Bunlar: bu kubbeler, bu minareler

Akçayla olacak şeyler değildi.

Böyle bir gemide yendi suyu Nûh

Ve bu yelkenlerle kanadlandı rûh.

Taşıtıp kalyonla pırlanta, inci,

Abide hâline koydu sevinci

Gergefte işleyip, bir inci sultan,

Ki çiçek verirdi saksıya koysan.

Bulabildinse, ey yolcu, yerini,

Hepsinin alnında altından bir ay,

Seyret İstanbul’un camilerini..

Minare minare, kubbe kubbe say !

Açılır masmavi burda gökyüzü ;

Gümüşten sütunlar üstünde durur..

Kiminin gölgesi, dinlenir yerde;

Kiminin beyazı, sulara vurur.

Allah’a giden yol, buralardadır :

Kapılar açılır şerefelerden…

Burdan uğurlanır mübarek aylar ;

Bayram, burda başlar arifelerden.

Mihraplar, kemerler, kubbeler yapmış

Sultanı, çerisi, piri, veziri

Nesilden nesile götürsün diye

Kanadlar üstünde şanlı Tekbîr’i.

Nice başbuğların açtığı yolda

—biri yârdan geçmiş, öteki serden—

Yolcular gidiyor yarma doğru,

Kafile kafile, bu köprülerden.

Kuşun uçuş, gülün açış saati,

Tanrı’nın fermanı, yüce kubbede…

Duyu ur uyanık «Fâtih»in «Uyan!»

Dediği, uzaktan «Sultanahmed»e.

Diken dikmiş, yakan yakmış mumunu…

Şamdanlar, şamdanlar., ulu şamdanlar;

Ki aydınlığıyla, asırlar boyu,

Yolunu bulurdu yolda kalanlar.

Burda kubbe kemer ve mihrab olmuş

O kıvrak şekil, ki serhatte yaydı ;

Atlas bayrakların dalgalarında

Rüzgârla öpüşen, ince bir aydı.

Kimi yıkanırken şadırvanlarda,

Tekbir’e«hu hu»lar katıyor kimi:

«Beyazıt» önünde güvercinlerin

İncidir yemi…

Söyleyin ey nazlı haber kuşları :

Tuna boylarından müjde geldi mi?

Uzaklarda kırık minarelerden

Gökte bir kapıyı vurur leylekler :

Birgün açılacak o büyük kapı

Ve kanadlar, yere inmeyecekler

—Taraf taraf, kol kol— şu yamaçlardan

Aktıkça fetihler tarihi Türk’ün

Kubbeler erecek birgün murada

Ve minareler, dal verecek birgün.

Geçersen altından bu loş kemerin

Menekşe menekşe, gül güldür içi…

Kapanmaz kapısı Allah evinin ;

Ki beş vakit gürülgürüldür içi.

Çiniler çiniler, taze çiniler :

Boyası göznuru, fırçası kirpik…

Ey sanat, «Kuruyan dallarımıza

Bir yeşil yaprak ver!» demeye geldik.

Biri hattın; biri mermerin, tuncun,

Kurşunun sırrını aramış, bulmuş :

Yesârî elinde «Lafza-i Celâl»,

Sinan’da kubbeyle minare olmuş.

İşte bir kubbe’ki söyler saati..

Yolcu ilk, dalgalar son cemaati…

Mavidir çinisi, «Yeni»dir adı;

Mermerini sisler, karartamadı.

«Şehzade», «Lâleli», «Hasekisultan»..

Hepsinin üstünde Süleymaniye…

Süleymaniye’den, Ayasofya’dan

Yollar iner, dal dal, Yenicami’ye.

Yelken yelken, seren seren gemiler :

Yamaçta, kıyıda, yolda camiler.

Bu horasan, mermer, kurşun dağları;

Omuzunda taşıdığı çağları,

Taşıyacak daha çağlar boyunca

Ve yer çekmeyecek, yere koyunca.

Yolları arkada bırakan hızla;

Kanadlarımızla, atlarımızla

Aşarken toprağı, taşı, denizi

Bu kurşun memeler emzirdi bizi.

(*) Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor, S. 71

Ve bu yelkenlerle kanadlandı rûh.

Böyle bir gemide yendi suyu Nûh..

SÜLEYMANİYE

Bir ihtişam olup açılan kubben,

Durur asırların omuzlarında :

Kaçıncı nesildir aptes alanlar,

Şadırvanlarında, havuzlarında?

Fetih beldesinin hür çocukları,

Büyür beslenerek ezanlarınla..

Beraber yaşarlar iki dünyada

Süleyman’larınla, Sinan’larınla

Ve derler: «Gözümüz, sende açıldı:

Kundağımız sensin, beşiğimiz sen…

Küçükken önünde oynadığımız,

Büyüyünce gönül verdiğimiz sen!»

Küme küme, tüy tüy ve kanad kanad

Güvercinlerinde ruhlardır uçan;

Yine cemaatin arasındadır

Temelini atan, kapını açan.

Havamız, her yandan —geceleyin de— ya yeşillerindir, ya mavilerin..

Bilmeyiz, ey mabet, yerde mi, yoksa

Gökte mi kılınır teravilerin?

Eli boş dönmedik eşiklerinden:

Kaç kere gördün, iç ışığımızı

—Rüzgârdan, yağmurdan söndüğü zaman—

Avizelerinden yaktığımızı!

Tatsın yarınlar da çiçeklerini:

Yazıların, çinilerin solmasın!

Ey Süleymaniye, Süleymaniye,

Başımızdan kubben eksik olmasın !

Varlıksın geceler, günler dışında:

Kendinden sıcağın, rengin, ışığın..

Taşların canlıdır, kurşunun canlı:

Dinlesek duyulur nefes aldığın !

Doğrulup, «Allahü Ekber» diyerek

Mihrabın önünde elpençe duran,

Bilir ki göğsünün derinlerinde

Süleymaniye’nin kalbidir vuran.

Dünya güzeline yakışan nazla

Yüzüne duvaklar, tüller örttüğün

Güz sabahlarında —ancak— yürekler,

Olabilir senin yüzgörümlüğün!

Çıkabildiğim gün, içten, kubbene,

Başıma taç olmuş kurşunlarının

Altında derine bakıp, gördüm bir

Kökten geldiğini sütunlarının.

«Bu ne hikmet !» derken kendi kendime

«Bu ne hikmet!» dedi ses oyunları…

Ululuk, incelik, mâna, renk, oyun………………………………….

Nasıl birleştirmiş Sinan, bunları?

Bir büyük düğün var., söyle: şevval mi

Girdi, zilhiccenin onunda mıyız?

Öz çocukların, öz torunların biz,

Kucağında mıyız, koynunda mıyız?

Menekşeler açar kurşunlarında

Ve mermerlerinde kar çiçekleri…

Çinilerin orda lâle-sümbüldür,

Halıların burda nar çiçekleri.

Seni oya oya işlemek için

—Çizgileri, noktalan tartarak—

Yıllarca çalışmış yüzlerce kişi,

Göz nuruna iman gücü katarak.

Gövde kıvrımları, saç örgüleri

Yaşatmış duvarda Karahisârî

Ve burda kavuşmuş aradığına,

İlhamını burdan almış Yesârî.

Gün batıp doğdukça, dünya durdukça,

Üzerinde kalacaktır başların,

Öpülüp alnından Besmelelerle,

Yerlerine konmuş kilittaşlann.

Şerefelerine çıkan mutlular,

Avuçlarlar göğün mavilerini

Ve ilk kaynağından alırcasına

Aktarırlar bize Tanrı emrini.

Doğduğunu söylüyorlar dehadan:

Böyle bir esere dehâ da yetmez !

Görmeyenin onu düşünmesine

Havai de az gelir, rüya da yetmez [

Sütunu kıyamdır, kemeri rükû’ ;

Minareleri, her hâliyle dua…

Biz açarken iki avucumuzu

O, bizim için dört eliyle dua !

Bir aile gibi, çepçevre, küçük

Kubbeler büyüğün yavruları mı?

Yahut onlar da bu lütûflu yuvanın

Güvercinleri mi, kumruları mı?

Abidesi hesaplardan taşarken

Mimarı, kendini çekmiş ortadan..

Başarı burdadır, tevazu burda:

Eser ululuktan, imza noktadan !

Bakıp, bize örnek olsunlar diye

Yolladığı iki kahramanına

«Allah’ım, diyorum, lâyık adaşlar

Gönder Sinan’ına, Süleyman’ına î»

Doğuda, batıda sana döndükçe

Nasıl anlatayım gördüklerimi :

Sensin destanımın «Yelkeni atlas,

Direkleri gümüş.» dediği gemi !

Güneş güneş, ay ay üzerindeki

Altın alemler,

Zafer çağlarında aydan, güneşten

Elimizle kestiğimiz dilimler !

Sesin sesimizdir, ünün ünümüz;

Sende yarınımız, sende dünümüz..

Vedaı, selâmı sana, güneşin:

Sende biter, sende başlar günümüz !

Okşaya okşaya geçmiş —adeta—

Sıcaklarıyla yaz, karlarıyla kış…

Gitgide daha çok güzelleşmişsin:

Mevsimler yaramış, yıllar yaramış !

Elini tanıyan bunca gözdeden

Gidebilecekken murad almaya,

Helâllaşıp —birgün— onlarla Sinan,

Gelmiş —ilelebet— sende kalmaya.

Eline doğmuşsun: uzanıp, zaman

Zaman, her yerini yoklayabilir…

O ekmiş, o dikmiş: canı çektikçe

Lâleni, gülünü koklayabilir!

Biz de cemaatsek, birgün, hutbene,

Birgün, hatib olup mimberindeydik;

Şimdi, âyet âyet, mihrabındayız..

Demin, nidâ nidâ, göklerindeydik.

Hazırlıklarına yetişip ben de

Yoğurabilirdim horasanını ;

Bulunurdum dinleyenler safında

İlk selâlarınla ilk ezanını !

Sen en yakınısın., bilirsin elbet:

Kaç misli eseri vardır yaşının !

Fakat, söyle: nasıl sığmış yaptığı,

Bir insan ömrüne Mimar Başı’nın ?

Ey Süleymaniye, Süleymaniye,

Sabırlı kullardır Koca Sinan’ı

Gönül gönül, dil dil kutlamak için

Bekleyebilenler 9 nisanı.

Kıtadan kıtaya göçen bulutlar,

Minarelerini öper de geçer!

Mübarek geceler, yıldızlarını

Mübarek başına serper de geçer!

Yürekler doldurup taşırır sevgin..

Gelen, geçen hayran… yalnız biz değil.

Minarelerini seyre dalanlar,

Derler: «Gök kubbe de direksiz değil!

Ne mutlu çevrene, ne mutlu bize,

Ki seçmişsin ülken diye bu yurdu!

Ey sanat, gerçekten, Ulu Tanrı’nın

Bir evi olsaydı böyle olurdu !

IŞIKLAR

GÖRMEK ( •)

iki büyük manzara var :

Gözkapaklarımı açar ;

Rengi, biçimi görürüm…

Kapar, içimi görürüm.

AĞAÇ ([1])

Bir ağaç, ki eğile eğile

İbadet olmuş;

Bir ağaç, ki «Ağaç…» deyip geçmek

Âdet olmuş

Dallan, sallana sallana

Salıncak;

Budakları, inile çıkıla

Basamak;

Kendisi renkten, ışıktan, kokudan

Bir demet olmuş..

Cennet’i anlatan

Bir Âyet olmuş.

Karışmış dallar dallara..

Kuşlarını çağırır yollardan;

Uçurur kuşlarını yollara..

Rengiyle, kokusuyla, tadıyla

Ziyafet olmuş.

Su sesine, kuş sesine dalarak

Gölgesine uzanmak,

Saadet olmuş.

Bir ağaç ki, «Ağaç…» deyip geçmek

Âdet olmuş !

TESPİH ([2];

önümüzden geçer, gider..

Bir siyah tespih geceler

Bu tespihi bir çeken var.

Göğe açık yüzümüze,

Nur arayan gözümüze

—Testi testi, kadeh kadeh—

Işıkları bir döken var.

Nereye, nereye yolcu ?

Yine önünde bir doğu,

Yine ardında gölgen var.

Koncanı rüzgârlar aldı ;

Dalında bir sızı kaldı…

Söyle ey gül, söyle: nen var ?

Nedir, nedir bu çatırdı?

Yine birşeyler yıkıldı;

Yine devrilen, çöken var.

Önümüzden geçer, gider..

Bir siyah tespih geceler ;

Bu tespihi bir çeken var.

ZİYARET

Bir Cennet köşesi fışkırmış gibi

Bu mermer bu toprak yığınlarından

Çiçekler açılır —san, kırmızı—

Altın yüreklerin altınlarından.

Kırık taşlarında akisler kalır

Doğunun, batının yangınlarından.

Bir sofra kurulur burda renklerin

Ve kokuların en baygınlarından

İlâhî yemişler düşmüşçesine

Dişbudaklarından, kayınlarından.

Murâd alır, gece, ateşböceği

Ve gündüz, kelebek akınlarından.

Dallarına, bazan, kuşlar gelir en

Şakraklarından, en çapkınlarından.

Hayata ısınmış buldu kendini,

Kim geldiyse hayat kırgınlarından.

Bir akarsu, minimini, Fâtiha

Okuyarak geçer yakınlarından.

Üç kardeş, üçü de evvel zamanın

Eli öpülecek kadınlarından…

Ki şu yamaçlarda öper, beş vakit,

Yeşil seccâdeler, alınlarından.

YER ve GÖK

GÖKYÜZÜ

Yüz sen de mavisinde, karanlıklarında gez:

Bir yer ki mutlu kubbe, çıkan inmek istemez !

Mİ’RÂC

Ruhun kadar hafif yüreğin, kolların, başın..

Çıkmaktasın büyük yola… Cibril yoldaşın;

«Geldim, dedin, uğurlayanım Mescıd-i Haram…»

Bindin Burak’a, Mescid-i Aksâ binektaşm.

Görmek dilerseniz o ilâhı misafiri

Saygıyla, ey ezel vc ebed, siz de yaklaşın !

Bir böyle nûru görmese —ey can— zaman, mekân

Ma’nâsı neydi ölçü kabûl etmeyen yaşın?

Ey şarkı garbı yeryüzünün; ey şimal, cenûb..

Dağ taş, gönül gönül, en asıl aşkı paylaşın !

En kutlu elle gönderilip gökten, ey kemer ;

Şükran, senâ, duâ ile konsun kilittaşm !

Ey kubbeler ve ey yedi iklimi, âlemin ;

Rahmetle, mağfiretle —bu akşam— dolup taşın !

GECELER

([3])

Bu ne şâhâne şeb… ki bir billur

Lâle açmaktadır hilâlinden !

Bizi âzâdedin, güzel geceler,

Günün vebâlinden !

Ne tükenmez hazînedir mehtâb :

Doldu peymâneler, zülâlinden

Bir ipekten etek bilip öptüm

Seni, ey şeb, düşen zılâlinden !

Ayların vardır., ayna ayna doğar.

Ki taşar aynalar, cemalinden !

Bize sarmaşdolaş_v koyun koyuna.

Tatlı bir uyku ver helâlinden

Ve giderken lâtîf ezanlarını

Dinlet, ey âşinâ, Bilâl’inden ! –

LÂLELER

Kokunuz nerde ve siz nerdesiniz

Ey hakikatli vatan lâleleri ;

Hani yer Cenneti Sa’dâbâd’ın

Ünü bir yurdu tutan lâleleri ?

Ben ararken sizi gurbet gurbet,

Açtı mermerde Sman lâleleri!

Şakı ey kuş, vatanındır dallar..

Andırır dalda yuvan, lâleleri…

Ki uyandırdı sesin, yıllardır

Uyuyan lâleleri :

Açtı billûrda Bakî ve Nedîm,

Açtı mermerde Sinan lâleleri î

Ebedi kubbede aylar, günler

Seyrederler oradan lâleleri.!’.

Siz de ey dal dal esen meltemler,

Geçmeyin okşamadan lâleleri :

Uğrayın bir de Süleymaniye’ye…

Ki açar orda Sinan lâleleri !

KUBBE

Bir kubbe, ki ses vermede çm çın

Altında vc üstünde ezanlar..

Koynunda vatan toprağı gül gül ve muhiti

Çepçevre vatanlar !

Etrâfı saran nazlı güvercinleri görsen :

Bir mahşer, uçanlarla konanlar )

Altın turalardır, ki silinmez

Hatlarda Yesârî eli, taşlarda Sinan’lar !

Bir sönmeyecek, solmayacak nûr,

Mü’minlerinin secdeden, alnında nişanlar…

Mü’minlere mev’ûd, Mihrâbının ardında cihanlar !

Kalmış gibi —yer yer— yarı metrûk,

Ey, artık, oğul vermeyecek yaslı kovanlar ;

Bilmem, yine altın mı buhurdan,

Üstünde muattar mı dumanlar ?

Tekbîr ile, Tehlîl ile bayram namazında

Neslimle helâllaşmaya gelsin ramazanlar !

GÖKLER

Bir kubbe, ki gökler Tâli’lerimiz, burçlarında.

Kânunları ondan bu yerin, nisanı ondan…

Ondan umuyor rahmeti annem, mezarında !

Ey kutlu define,

Kıymetçe, tek incin, nice dünyâ tutarında !

Bir kuştüyü yorgan

Yumşaklığı bulmaktayız, en sonra, karında.

Bîçâre susuzlar,

Mümkün, giderek, mâviyi içmek, pınarında

Ey kutlu define,

Kıymetçe, tek incin, nice dünyâ tutarında !

MÎRÂS

Faydasız, gayri, bu desteklerle

Bedenin tahkimi:

Geldi son yaprağına Bir ömür takvimi…

Ki, merasim olacak, şâhâne,

Göğe bir çift kanadın takdimi !

Rûh Hakk’ın ve beden arzındır :

Biri gökler, biri yer teslimi..

Bu küçük mirasın, Böyledir, böyle olur taksimi !

Sorma: ma’nâsı nedir çırpınışın ?

Başlıyor rûhun uçuş ta’lîmi ;

Tutabilsin diye, bir menzilde,

Ebedî iklîmi.

UÇMAK

Bir meleksen, görelim: Azrâîl,

Can alırken de nezâket göster !

Bu iş —ergeç— olacak, ey bedenim ;

Sen de bir parça metânet göster!

Ve sen, ey rûhum, uç —artık— yuvadan

Kanad açmakta mehâret göster….

Yüksek uçmakta cesâret göster !

DUALAR

TESPİH (*)

Küçülmüş, Yunus’un “dertli dolab”ı

“Çıtır pıtır” olmuş “yalab yalab”ı.

(*) Kanadlar ve Gagalar’dan.

D U Â

Biz, kısık sesleriz., minareleri,

Sen, ezansız bırakma, Allaah’ım !

Ya çağır şurda bal yapanlarını;

Ya kovansız bırakma, Allaah’ım !

Mahyasızdır minareler… göğü de

Kehkeşansız bırakma, Allaah’ım !

Müslümanlıkla yoğrulan yurdu

Müslümansız bırakma, Allaah’ım !

Bize güç ver… cihâd meydanını

Pehlivansız bırakma, Allaah’ım !

Kahraman bekleyen yığınlarını

Kahramansız bırakma, Allaah’ım !

Bilelim hasma, karşı koymasını:

Bizi cansız bırakma, Allaah’ım !

Müslümanlıkla yoğrulan yurdu

Müslümansız bırakma, Allaah’ım !

Yarının yollarında yıllan da

Ramazansız bırakma, Allaah’ım !

Ya dağıt kimsesiz-kalan sürünü,

Ya çobansız bırakma, Allaah’ım !

Bizi sen sevgisiz, susuz, havasız

Ve vatansız bırakma, Allaah’ım!

Müslümanlıkla yoğrulan yurdu

Müslümansız bırakma, Allaah’ım !

***

MERSİYE

Hudâ_; ki rûz-i ezelden asil kıldı bizi,

Resûl-i Ekrem’e birgün vekîl kıldı bizi ;

Taraf taraf, yedi iklimi Hak’ka da’vette

Delîl kıldı bizi ;

Sonra, bilmem ne oldu : baht-ı si-‘âh

Hacîl kıldı bizi..

O hacâletle büktü boynumuzu

Ve melûl ü melîl kıldı bizi..

Düştü, bir bir kopup, kanadlarımız…

(Aziz-i vakt idik… a’dâ, zelil kıldı bizi! )

Bize heybet veren, Celâl’inden,

Nice yıllar, çelil kıldı bizi.

Kâinâtmda Zât-ı Akdes’ine

Halil kıldı bizi.

Sormayın, sormayın fakat: şimdi,
Hangi eller, sefîl kıldı bizi ?

Cebinimizde tecellî edip Cemâlü’llaah,

Bir zamanlar, cemil kıldı bizi ;

Elimizden gül açtı bâdiyeler…

Kerem kerem Yed-i Takdir, Nil kıldı bizi

Ve zeminin bütün susuzlarına

Sebil kıldı bizi!

Yüzümüz yok «Neden, niçin?» demeye

(Aziz-i vakt idik… a’dâ, zelîl kıldı bizi! )

D U Â ([4])

Kulluğundan, rizândan hâriç

Ümûr verme bana !

‘ t’.ır değilse düşür sâfilîne kevkebimi

Ve nûr verme bana !

Yolunda haz duyacaksam elin bükâsından

Siirûr verme, İlâhî, sürür verme bana !

Ufuk ufuk açılan lâyezâl fecrini ver ,

Fücûr verme bana !

Sambam sen ve san’atım senden ;

Gurûr verme, İlâhî, gurûr verme bana

Posada kullanacaksam en ince zerresini

Şuûr verme bana !

Huzûru selbedeceksem cihanda bir lâhza

Huzûr verme, İlâhî, huzûr verme bana !

Halka, mahlûka sevgiden gayri

Kusûr verme bana !

Gerek değilse kudûmum bu hâkdâna eğer

Zuhûr verme, İlâhî, zuhûr verme bana !

YILLAR, AYLAR, GÜNLER

Burdan başlamak üzere beş bölüm;

Rübâiyyat-ı Arif, Kıbrıs Rübâîleri

Nisan, Kova Burcu kitaplarından seçilen rübâilerle meydana getirilmiştir.

A.N.A.

İFTAR

Ey karlı köyüm, beyaz köyüm, hür yayla ;

Birgün —ki oruçluydu yamaç, dam, tarla—

Yoldaydım uzaktan okunurken ezanın..

Bir dağ tepesinde iftar ettim karla.

İHTİYAR TOPLAR

Zekâi Konrapa’ya

Bir gümlemcden, yakın yürekler hoplar ;

Târihe gider —sorulsa— soylar soplar…

Döndükten sQnı*a, kaç seferden yorgun,

İftar topu olmuştur emektar toplar.

KIBRIS’TA CEMRELER

AUaah’a güvendik, bu dönek devre değil !

Bir kerre gelirmiş ecel, üç kerre değil!

«Kıştan» demesinler, öfkeden titriyoruz ;

Ey yıl, bize cephane gerek., cemre değil!

O K

Yollar geçerek kumbaradan, kurşundan

En sonra atom doğsa da şundan, bundan,

Ey mutsuz yolcu, her savaş dünyada

Başlar atılan bir okla yay burcundan !

HIRKA

Gördün: ne elimde tunçtan kalkan var,

Pîr’im, ne içimde fazladan bir can var ;

Ben, ortaya izninle çıkıp er diledim..

Kâfî bana, sırtımda senin hırkan var^#!

MEVLİT

Zeyrek’lcn kalkıp, ey Hatim, her yana git !

Ey Fâtiha’m, Eyyup’ta yatan Sultan’a git !

Ey Mevlid, uğra—bir bir— ölmüşlerime ;

Ey Yâsin’im, uç., sen de Ziyâ İlhan’a git !

ASR-I SAADET

Biz tay-yi zamân etmede erbâb olduk:

Mazi ile, âti ile ahbâb olduk…

Kıldık, dolaşıp Asr-ı Saâdette karar..

Ey kutlu Muhammed, sana Ashâb olduk.

SEHİV SECDESİ

Bir gizli haber geldi, ki Hak müjdesi bu ;

Da’vetlerin en sessizi, en sâdesi bu..

Dostlar, bacılar, uzun sürer— beklemeyin:

Binlerce hatâya bir sehiv secdesi bu !

O GÜN

Birgün, ki ne eşbâh, ne nâsût kalır ;

Sözler de, teraneler de mebhût kalır…

Âlemde şekiller çözülür, kalkar renk..

Ta’rifsiz varlığıyla Lâahût kalır.

NUR

-Niyazi Akkan’a-

En kuşkucu, cn haddini bilmez kuldum..

Ey mu’cize, sâyende senin, kurtuldum :

Nûr indiği gün çevreme, rahmet rahmet,

Ben, bir su kabarcığında bir gök buldum.

ŞÜKRAN

-Cenap Muhittin Kozanoğlu’na-

Yok hüsne hudûd, aşka hudûd, Allaah’ım !

Yetmez seni takdise sücûd, Allaah’ım !

Ey gönlüne, ey zikrine âşıklarının,

En tatlj gelen ismi, «Vedûd», Allaah’ım!

ŞİKÂYETLER

İKİZ

Gelmiş gibi gayb’dan bu dünyaya ikiz

Bir çehrede, bir boyda ve bir endesiniz:

Ey kendini bedbaht bile talihli,

Ey kendini mes’ûd bilen talihsiz !

GELENEKLER

İnsan, yiyecek’tir, içecek’tir şimdi ;

(Ahlâk), bilinmez, ne demektir şimdi!

Destan masal, imanlı yobaz, aile lâf;

Altın gelenekler gidenektir şimdi.

NAFİLE

Dostum, bize benzemez o., başka bir âileden…

«Meşguulüm..» der, uzak durur kaafileden…

Hep nâfilelerle doldurur günlerini ;

Lâkin, bulamaz farza vakit, nâfileden.

ESKİ KİTAPLAR

Yıllarca ya rahleler, ya raflar yerimiz…

Derken, bakarız: kuytu taraflar yerimiz…

Birgün, yola çıkmış buluruz kendimizi :

Birgün, yeniden, olur Sahaflar, yerimiz !

YUSUF

Çöllerde umutsuzca düşüp kalkarsın ;

Derken, kuyu buldun., iğilip sarkarsın ;

Yûsuf çıkacak belki, uzatsan elini…

Lâkin, «Biri var orda!* deyip korkarsın..

BENLİK

Benlik —ki ya Fir’avun, ya Nemrûd olmuş—

Kendinden yüz bulunca ma’bûd olmuş…

Lâkin —şükür Allaah’a, ki— gerçek îman,

Câlût’un karşısında Dâvûd olmuş!

Dünyamızı sorma: hem yeter, hem yetmez ;

Alçakları var., tartmaya dirhem yetmez !

İnsanlık buysa çok gelir bir Cennet ;

Lakin. Yüce Tanrı’m, on Cehennem yetmez!

DERMAN

Rüzgârlara binsen de dolaşsan dehri,

Gezsen yedi iklimde bin bir şehri,

Derman bulamaz derdine, yolcum, kimse,

İçtinse eğer, «lâ» kadehinden zehri.

SANAT

San’atta, henüz, yok değişiklikten eser…

Ey yolcu, bu yol böyle gelir, böyle gider :

Yüz bin senedir Kaabil için destanlar

Yazmakta kalem, Hâbil için mersiyeler.

A F

Şefkat yolunun, ey arayanlar darını ;

Gelsin diye —artık— ıstırâbın yarını,

Af fikrine selviler, kavaklar., derken

Kaldırdı minâreler de parmaklarını.

KARALTI

Bir kapkara gölge.. Kıbrıs’ın damgası bu !

Birlikte, berâber yaşamak dalgası bu !

Zannetme, ki boşluktaki sesler boşuna :

Çanlarla ezanların ağız kavgası bu !

SAKAL

Hoşlanmıyor artık gerilikten, kabadan :

Aydın delikanlım dedelerden, babadan

Gördüğüne «yobazlık» diye fetva vererek

Siması için sakal getirtir Küba’dan.

B İ Z

Dünlerde büyük, günde küçük bir konuyuz ;

Geçmişte kalan destanın —artık— sonuyuz..

Gittikçe gelişmiş iki yandan iki dev…

Artık, ara yerde biz, «lenâ» nın «nun»uyuz.

TAŞ

Heyhât, onun ellerinde taşlar, şimdi;

Şerden korusun kendini başlar, şimdi!

Biz, Şeytan’ı taşlarken iş altüst oldu..

Ey gökyüzü, Şeytan, bizi taşlar, şimdi!

KÖK

Takdir, bırakmış gibi yersiz göksüz,

Bir gövdeyiz ortalarda dalsız, köksüz..

Sen söyle: nasıl, nasıl yaşarlar, Tanrı’m ,

Dünden de, yarından da kalanlar öksüz?

CİHÂD

Yetmez şakadan gözdağı., tenkil ister ;

Alçakları boğmaksa hedef, Nîl ister…

Kahretmek için Ebrehe’nin fillerini

Gökten —sürii halinde— Ebâbîl ister !

KORO

Ey hikmeti kimseden sorulmaz Ma’bûd ;

Elden ne gelir: böyle çizilmiş bu hudûd :

Onlar, koro hâlinde söz, alkış, na’ra;

Bizler, koro hâlinde sükût !

MERDİVEN

Bir merdiveniz yuvanda, mimber değiliz !

İnsanlarız, ey yâr, melekler değiliz !

Yastık veren el, kanad da vermiş., lâkin,

Uçmakta ve konmakta muhayyer değiliz

ÂMİNLER

Gördük safamızda kutlu Tâcüddîn’i ;

Gördük, tanıdık Ayaşlı Bünyâmîn’i..

Besbelli, bizimkiler kanadsız, Tanrı’m ;

Varsın sana —bâri— onların «âmin»!!

İKRAM

Yanmışlara, ey mâvilerin mâvisi gök,

Dök mavini, dök mavmı, dök mavim, dök !

Renginle yıkansın —yine— içler, dışlar ;

Kansın —yine— ikrâmma yaprak, dal, kök !

Gönlüm, dilim, «Artık, acılar dinsin!» der :

«Sönsün nefretler, sona ersin kin!» der…

Çıkmaz, lâkin, duâma «Âmin!» diyecek..

Ancak, mezarından ölüler, «Amin !» der !

YENİDEN

Elsizlere el, dilsize dil ver yeniden !

Lütfet, bize bir şanlı nesil ver yeniden !

Dünyayı alıp avcuna birgün. Tanrı’m,

Avcunda bu dünyaya şekil ver yeniden !

YURT

Dün, kutsal ellerle sürülmüş yurdum;

Onlardan sonra küstürülmüş yurdum…

Allah, sana lâyık etsin evlâtlarını,

Ey kubbesi «âmin»le örülmüş yurdum !

CAMİLER

KUBBELER VE GÜVERCİNLER

Son melce’ odur yeryüzü sakinlerine..

Takından icabet gelir «âmin!» lerine…

Seyreyleyin, ey yolcular: uymuş ne güzel,

Kurşunlarının rengi, güvercinlerine

FÂTİH CÂMİSİ

Üstünde alemlerin var: altın destan !

Altında sütunların, kurulmuş divan !

İman, ortanda muhteşem bir kubbe ;

Ey âbide, çevrende ilim (Sahn-ı Semân)

SİVAS

Görmem karışık, korkulu düş uykumda ;

Artık, dağılır —varsa biraz— kuşkum da…

Ey çifte minâreler, Sivas —şimdi— yuvam ;

Siz çifte nöbetçilersiniz ufkumda !

SÜLEYMANİYE

-II-

Dağ parçası kubbeler.. Ufaktan, iriden :

Gel, haşmeti gör yandan, ilerden, geriden;

Bir mu’cize devrinde Sinan, Erciyeş’i,

İstanbul’a dikmiş, getirip Kayseri’den !

SİSTE MİNARELER

Top toptu gelen ipekliler, Leylâ’ma :

Lâhûr’dan esti bir bulut, dünyâma ;

«Süslenmelidir, deyip, beden, bel, şerefe !»

Giydirdi gelinlik, en lâtif endârtıa !

— II —

Pirim, başımızda, sen ki mimarbaşısın ;

Dağlar, tepeler yapan gücün sırdaşısın !

İzninle, şu köprüden geçip târihe,

Ârif de Selîmiyye’n için taş taşısın !

MEHTERLER

Bir bir bırakıp göçtüğümüz yerlerden

Sesler geliyor, he,r gece, mehterlerden…

Kalbim, diyor: «Ey gökyüzü, inmiş olamaz

Haşmetli Fetih sûresi, mimberlerden !»

HATTAT MUSTAFA ABDULHALİM ÖZYAZICI

Hattında —hocam— herbiri, bir başka eser ;

Bir başka şefâatçi.. ki ardınca gider,

—Ta’lîk, celi, rik’a, sülüs, dîvânî—

Üslûb üslûb çektiğin Besmele’ler.

KANDİLLER ve BAYRAMLAR

Şîıhit buna avlular, sokak, bahçe, yazı ;

Şâhit nîsan yağmuru, kânûn ayazı :

Tanrı’m, nice yıl, Ankara, kar üstünde,

Yağmur altında kıldı bayram namazı.

SEKER BAYRAMI

Hâlâ, anasızlar, analar ağlar mı?

Kuşlar mı göğünde çırpınan, ruhlar mı ?

«Bayram* yazıyor takvimimiz., sen söyle:

Ey gökyüzü, Kıbrıs’ta da bayram var mı ?

SİSTE MİNARELER

II —

Yoktur daha canlı bir misâl, iphâma..

Benzerler uzaklarda kalan rü’yâma…

Derler: «Zilka’de geçti., zilhiccedir ay…»

Hac mevsimi, onlar da girer ihrâma.

BAYRAMLAŞMAK

«Bayram», dediler., biz ağladık, ağlaştık…

Lâkin, tanıdıklar bularak, yaklaştık…

Öptük şu asırlık çınarın yaprağını…

Kuşlar, yuvalar, sularla bayramlaştık.

ŞERBET

Tatlıydı, muattardı şurup; buzluydu..

Kardan köpüğüyle dağ kokan bir suydu…

Göklerden inen hurilerin Âminc’ye

Gökten getirip sunduğu şerbet, buydu..

Rahmetle şefâat, iki yandan kanadın..

Artık, geleceklerce yüreklerde adın…

Zannetme, ki müjde bekleyen yalnız sen :

Yer, gök O’nu beklemekte, ey mutlu kadın !

KERVAN

Vâhaydı, onunçin, bu alev bâdiyesi..

—Ey yol— halisiydi kum… bulut, şemsiyesi!

Gelmiş, kanad olmuş gibi bir yanda «ebed»,

Bir yanda «Samed»ti isminin kaafiyesi !

REGAAİB GECESİ

Bir müjdeli akşam ki «Regaaib» derler

— Şükran kesilir Tanrı’ya gökler, yerler..

Baştan başa ma’betlerimiz incileşen

Kandillerdir, sedefleşen mermerler.

REFREF

—Kâmil ŞENEL’e

Yıldızlar ışık damlası, ay —sanki— sedef..

Ay’dan da, Zühal’den de uzaklarda hedef :

Bir yolcu götürmekte, bu akşam, adını

Rüzgârla kanad sesinden almış Refref.

Yıl çölse mübarek gecelerdir vâha :

Vicdanı, melekler gelecek, ıslaha…

Mi’râcta nurun inecektir kandil

Kandil (Hacı Bayram)la (îbâdullah)a

MİHRÂB

Mescitte —ki teşrifine Ashâb açılır—

Mihrâba yönelsen sana mihrâb, açılır..

Mimberde yüzün döndüğü gün ümmetine

İçlerde de, ey Resûl, mehtâb açılır.

Mİ’RÂC GECESİ

Yaklaştığı akşam kulunun Allah’a

Mevlid sunarız, kadeh, kadeh, ervâha..

Canlarca salâtız ve gönüllerce selâm,

Tanrı’m, o büyük, o muhteşem Seyyâh’a..

Mİ’RÂC KANDİLİ

Dünyâmıza, hergün, yeni bir müjde getir !

«Yâkuut» de, «elmas» de, «Zeberced» de, getir

Mes’ûd bir akşam, bize yıldızlardan,

Ey kutlu Muhammed, beşibiryerde getir !

BERAT GECESİ

Her mü’mine bir kutlu berattır verilen ;

Ni’metle huzûrdur, hayattır verilen…

Bilsen ne cömerd olur bu gökler pazarı :

Üç (Yâsin)e üç çift kanaddır verilen

KADİR GECESİ

Dışlar gibi, içler de ılık., cemre kadar…

Nûr içmede dağ taş., yuvadan kabre kadar…

Yüksekten açılmış yere rahmet kapısı..

Va’diyle göğün, açık kalır fecre kadar.

KİTAP

Öp, alnına değdir., ki bu, bir başka kitap…

Ancak, durulanmış, temiz eller ona kap…

Sık sık okuyorsun kapanıp., lâkin onu,

Ey Ârif, okutmak, okumaktan da sevap!

EL’ÂYÂT

—Kemal Edip Kürkçüoğlu’na –

El ceyşü, yekuulü min hünâ: «Râyâtî. *

Abdük Ârif, kaale: «Rubâiyyâtî……… *

Yâ Rabbü, terâ kilâhümâ sâcideke

Fi Kur’ânik hîne tekuul: «Âyâtî………………………………… »

A F

II —

Ömrünce mi kaygu, ayrılık, gam görsün?

Bir tatlı sabah, ışıklı akşam görsün !

Gel açmaya —artık— bu açılmaz kapıyı •

Ey müjde, hapishâne de bayram görsün !

84 —

HACILAR BAYRAMI ([5])

Bayram, dedi: «Ben, mutluların bayramıyım !»

Toplum, dedi: «Mutsuz kişiler toplamıyım !*

Gün baltı ve dünyâya gariplik çöktü ;

Akşam, dedi: «Ben, gariplerin akşamıyım !*

İBRAHİM PEYGAMBER

Ufkun, bir dağ., yolunda yer, gök dilsiz…

Kumlar, iki yanda bir deniz., sâhilsiz…

Dalmış gidiyordun ufka, İsmâil’le ;

Ordan dönecektin —demek— İsmâil’siz !

KURBAN BAYRAMI

Hac mevsimi sonlarında, ey kutlu vatan,

Sen bayrama kurban düşünürken burdan,

Baş koymuş orda, öksüz öksüz, kapına,

Yavrun, uzatır boynunu kurban kurban î

YATIR

Kimi, bulutlar gibi uzak;

Kimi, yapraklar gibi yakın..

Kuşlar, sürü sürü;

Kuşlar, akın akın Geçti üstümden…

Konmaya gittiler başka kıtaların,

Başka dünyaların çatısına…

Ölü ben, yatır ben, evliyâ ben,

Elimi sürdüm onların toprağıma düşen

Karaltısına.

Küme küme, yığın yığın

Arılar, hüsnüyusuflar, güvercinler, atlar;

Eller, ayaklar, etekler, kanadlar

Güzellikleriydi

Dünyânın

Ve şu dünyâda gönül verdikleriydi

Ölmüş bildiğiniz Evliyâ’nın !

Hepsini tanırım uzaktan, yakından..

Seslenip taşlar, topraklar altından

«Boş geçmeyin!» dedim ;

Güvercininden İlâhi istedim

Ve bal ısmarladım, arısına.

Nefesim, talihim, rüzgârım onlar..

Sizin kanadlarınız değil,

Benim kanadlarım onlar !

Geldi gelenler, gitti gidenler…

Bâri, hemşerilerim, siz Boş geçmeyiniz :

Selâm söyleyiniz benden

Bir gönül adaklısına,

Ki gönül vermişti erlerin

Tunç bileklisine, demir kuşaklısına…

Dinleseniz hikâyesini,

Ağlarsınız alınyazısına !

***

Ruhum var, kanadım, yüreğim var ;

Menim de isteğim, benim de dileğim var ^?

Evvclcc kimlerdi hazırlıyan.

Şimdi kimdir hatırlıyan?

Nerde şâhâne tabaklarla

Şâhâne dilimler ?

Ki, İhlâs’larla Fâtiha’lar

Kahvaltıydı,

Yâsin’ler öğle yemeği

Ve ziyâfetti Hatim’ler…

Artık uğramaz oldular

Türbemin kapısına !

Hangi eller,

Yâsin gülü diker

Evliyâ’nın saksısına ?

Fakat istemem —artık— zahmetlerinizi ;

İstemem, istemem hiçbirinizi…

Yeter ki gölge etmeyin, dikilip

Taşımın karşısına !

***

Eskiler de böyleydi ;

Bir yandan beni düşünür, bir yandan

Kulak verirlerdi şöhret lâkırdısına..

Bırakıp koşarlardı onlar da —sizin gibi—

Ağız şapırtısına…

Ve yarın için yetmezdi onlara da

İki katlısı ;

Tâlib olurlardı Cennet’in

Yedi katlısına.

Bırakın, rahat bırakın Evliyâ’yı..

Doya doya seyretsin

Sonbaharında dünyâyı ;

Burda tamamlasın ,

Orda başladığı rü’yâyı !

Bâzan antika meraklıları, gelir ;

Ne «merhabâ!» der, ne selâm verir… Bir para gibi evirir çevirir ;

Bakarlar taşımın Turasına, yazısına.

Yoruldum., dinlenmek sırası benim ;

Burda dolaştıkça kuzular,

Burda oynadıkça yavrular Bahçem, yuvam, Cennet’im,

Gül dalım, menekşe demetim Burası, burası, burası benim !

Yine gün doğdu, toprak ısındı…

Siz ey küçük dâvetlilerim, uyanın ! Gelip şu kimsesiz, şu öksüz Evliyâ’nın Ya kırık dökük duvarlarına davanın

Yâhut uzanın çevresinde Yeşil halısına !

Ne dilerlerse getiririm ;

Elimle toplar, elimle Uzatır, veririm :

Gelsin kuzularım Kahvaltısına!

Tünesin taşıma güvercinler,

Dalıma kumrular..

Onlar, artık, benim Kuşlarım oldular.

Kimi, güneşlenmeye otursun ;

Kimi ip atlasın, *

Uçurtma uçursun :

Oynaşsın çevremde yavrular !

Fâtiha’sız olurum :

Yâsin’siz olurum ;

Onlarsız olamam :

Alıştım ince seslerin şarkısına !

Benim do bir kalbim vardır, analar ; Uymuş yaramazların Aynk palırdısına!..

Mevsimim, sıcağım, bahârım onlar.. Sizin çocuklarınız değil,

Benim çocuklarım onlar !

Ve bir çocuk kavgasında Boşanınca gözyaşları ,

Benim incilerim ,

Boncuklarım onlar !

Ya siz ne istersiniz, ey Köyümün erkekleri, kadınları?

Ben neyleyim, kendi yaralarınıza Sarın bunları…

Bağladıklarınız benzer Yara sargısına.

Bir adım daha atın, Gelmişken büyük diyânn Kıyısına !

Gerdektir burda kıyılar.. Dalgalar, dalgalarla yarışır Ve rüzgâr uğultusu, karışır Dalga çağıltısına.

Ey yaralı yürekler,

Acılı bedenler ;

Ey kavuşturmak isteyenler Kovanına arısını,

Kovanını ansına

Ve ey yaklaşmak isteyenler Tanrı’sına ;

Burda ümit, burda haber.. Burdan yol gider Dünyânın çatısına !

Doğurun ruhlarınızı —Kadın, erkek, kız—

Azâd olsun ruhlarınız ; Karışsın gözlerin feri, Yıldızların pırıltısına !

Bir sıkıştırır, bir çekilir ; Saat saat gelir,

Nöbet nöbet gelir:

Rûhu âzâdetmenin acısı, Benzer doğum sancısına.

Ey sıtmalılar, sevdâlılar ;

Ey bir vefâsız ardında vefalılar ; En güzel çâre mâvilerdir Sıtma sarısına !

Sancılılar, inanın ;

Kulunçlular, güvenin Toprağın kara yakısına !

Gerisi, boşuna uğraşmaktır…

En güzel ilâç da topraktır Baş ağrısına.

Uıtıiyorsunuz… selâm söyleyin dünyânın Kuğusuna, martısına !

Ey geçenler hayâtın yarısını,

Ey gelenler hayâtın yarısına,

Ey. hepsi, benim kadir bilir ziyaretçilerim Sizindir göğüm, yerim..

Yine buyrun Evliyâ’nın Kapısına…

Bir daha sefere, beklerim Gece yatısına !

***

NAAT

-Hakkı Mahmut Soykal’ın ruhuna ithaf olunur-

Seccaden kumlardı…

Devirlerden, diyarlardan Gelip göklerde buluşan

Ezanların vardı !

Mescit mü’min, mimber mü’min..
Taşardı kubbelerden Tekbîr,
Dolardı kubbelere «âmîn» !

Ve mübarek geceler, dualarımız , Geri gelmeyen dualardı..

Geceler, ki pırıl pırıl,

Kandillerin yanardı !

Kapına gelenler, yâ Muhammed ,

—Uzaktan, yakından—

Mü’min döndüler kapından !

Besmele, ekmeğimizin bereketiydi ;

İki dünyada aziz ümmet, Muhammed ümmetiydi.

Konsun —yine— pervazlara

Güvercinler ;

«Hû-Hû» lara karışsın

Âminler..

Mübarek akşamdır ;

Gelin ey Fâtiha’lar, Yâsin’ler !

Şimdi seni ananlar ,

Anıyor ağlar gibi..

Ey yetimler yetimi,

Ey garipler garibi ;

Düşkünlerin kanadıydın,

Yoksulların sahibi…

Nerde kaldın cy Resûl,

Nerde kaldın ey Nebi ?

Günler, nc günlerdi, yâ Muhammed :

Çağlar ne çağlardı:

Daha dünyaya gelmeden

Mü’minlerin vardı..

Ve birgün, ki gaflet Çöller kadardı,

Halime’nin kucağında

Abdullah’ın yetimi,

Amine’nin emaneti ağlardı !

Hadîce’nin koncası,

Âişe’nin gülüydün.

Ümmetinin gözbebeği,

Göklerin resûlüydün..

Elçi geldin, elçiler gönderdin…

Ruhunu Allah’a,

Elini ümmetine verdin.

Beşiğin, yurdun, yuvan

Mekke’de bunalırsan Medine’ye göçerdin.

Biz bu dünyadan nereye

Göçelim, yâ Muhammed ?

Yeryüzünde riya, inkâr, hiyanet Altın devrini yaşıyor..

Diller, sayfalar, satırlar (Ebû Leheb öldü.) diyorlar:

Ebû Leheb ölmedi, yâ Muhammed ;

Ebû Cehil, kıtalar dolaşıyor !

Neier duydu şu dünyada

Mevlid’ine hayran kulaklarımız :

Ne adlar ezberledi, ey Nebi,

Adına alışkın dudaklarımız !

Artık, yolunu bilmiyor ;

Arlık, yolunu unuttu

Ayaklarımız !

Kâ’be’ne siyahlar

Yakışmamıştır, yâ Muhammed,

Bugünkü kadar î

Haset, gururla savaşta ;

Gurur, Kafdağı’nda derebeyi..

Onu da yaralarlar kanadından,

Gelse bir şefkat meleği..

İyiliğin türbesine Tiirbedar oldu iyi !

Vicdanlar sakat Çıkmadan yarma.

İyilikler getir, güzellikler getir

Âdem oğullarına !

Şu gördüğün duvarlar ki

Kimi, Tâif’tir, kimi Hayber’dir..

Fethedemedik, yâ Muhammed,

Senelerdir!

Ne doğruluk, ne doğru ;

Ne iyilik, ne* iyi..

Bahçende en güzel dal,

Unuttu yemiş vermeyi…

Günahın kursağında

Haramların peteği!

Bayram yaptı yabanlar :

Semâve’yi boşaltıp

Sâve’yi dolduranlar..

Atını hendeklerden —bir atlayışta—

Aşırdı aşıranlar…

Ağlasın Yesrib,

Ağlasın Selman’lar !

Gözleri perdeleyen toprak,

Yüzlere serptiğin topraktı..

Yere dökülmeyecekti, ey Nebî,

Yabanların gözünde kalacaktı !

Konsun, yine, pervazlara

Güvercinler ;

(Hû-Hû) Iara kanşsın

Âminler..

Mübarek akşamdır;

Gelin ey Fâtiha’lar, Yâsin’Ier !

Ne oldu, ey bulut,

Gölgelediğin başlar ?

Hatırında mı, ey yol,

Bir aziz yolcuyla

Aşarak dağlar taşlar,

Kafile kafile, kervan kervan Şimale giden yoldaşlar ?

Uçsuz bucaksız çöllerde,

Yine, izler gelenlerin,

Yollar gideceklerindir.

Şu Tekbir getiren mağara,

Örümceklerin değil;

Peygamberlerindir, meleklerindir..

Örümcek ne havada,

Ne suda, ne yerdeydi..

Hakkı göremeyen

Gözlerdeydi !

Şu kuytu, cinlerin mi ;

Perilerin yurdu mu?

Şu yuva —ki bilinmez,

Kuşları hüdhüd müdür, güvercin mi, kumru mu?

— Kuşlarını, bir sabah,

Medine’ye uçurdu mu ?

Ey Abva’da yatan ölü,

Bahçende açtı dünyanın

En güzel gülü ;

Hatıran, uyusun çöllerin

Ilık kumlarıyla örtülü !

Dinleyene, hâlâ,

Çöller ses verir :

«Yâleyl!» susar,

Uğultular gelir.

Mersiye okur Uhüd.

Kaside söyler Bedir.

Sen de, bir hac günü,

Başta Muhammed, yanında Ebûbekir ;

Gidenlerin yüz bin olup dönüşünü

Destan yap, ey şehir !

Ebûbekir’de nur, Osman’da nurlar..

Kureyş uluları, karşılarında

Meydan okuyan bir Ömer bulurlar ;

Alî’nin önünde kapılar açılır,

Ali’nin önünde eğilir surlar.

Bedir’de, Uhüd’de, Hayber’de

Hak’kın yiğitleri, şehid olurlar…

Bir mutlu günde, ki ölüm tatlıydı ;

Yerde kalmazdı ruh., kanadlıydı.

Konsun, yine, pervazlara

Güvercinler ;

(Hû hû) lara karışsın

Âminler..

Mübarek akşamdır :

Gelin ey Fâtiha’lar, Yâsin’lcr !

Vicdanlar, sakat çıkmadan,

Yâ Muhammed, yarına ;

İyiliklerle gel, güzelliklerle gel

Âdem oğullarına !

Yüreklerden taşsın Yine, imanlar!

Itrî, bestelesin Tekbîr’ini ;

Evliyâ, okusun Kur’an’lar !

Ve Kur’ânı göznûruyla çoğaltsın

Kayışzade Osman’lar !

Na’tini Gaalip yazsın,

Mevlid’ini Süleyman’lar

Sütunları, kemerleri, kubbeleriyle

Geri gelsin Sinan’lar !

Çarpılsın, hakikat niyetine

Cenaze namaz] kıldıranlar !

Gel, ey Mulıammed bahardır..

Dudaklar ardında saklı

Aminlerimiz vardır !..

Hacdan döner gibi gel ;

Mi’rac’tan iner gibi gel ;

Bekliyoruz yıllardır !

Bulutlar kanad, rüzgâr kanad ;

Hızır kanad, Cibril kanad ;

Nisan kanad, bahar kanad ;

Ayetlerini ezber bilen

Yapraklar kanad..

Açılsın göklerin kapıları,

Açılsın perdeler, kat kat !

Çöllere dökülsün yıldızlar ;

Dizilsin yollarına Yetimler, günahsızlar !

Çöl gecelerinden, yanık Türküler yapan kızlar

Sancağını saçlarıyla dokusun ;

Bilâl-i Habeşî sustuysa

Ezanlarını Dâvûd okusun !

Konsun, yine, pervazlara

Güvercinler;

(Hû hû) lara karışsın

Âminler..

Mübarek akşamdır ;

Gelin ey Fâtiha’lar, Yâsin’ler !

========================================

İÇİNDEKİLER

MİHRAPLAR

Şadırvan …………………………………… ……………………………………………….. 9

Lûrî Câmisi 10

Murâdiye ………………………………….. ……………………………………………….. 12

Edirne’nin Camileri 14

Selirpiyc …………………………………… ……………………………………………….. 16

KUBBELER

Güller 20

Kubbeler …………………………………… ……………………………………………….. 21

Süleymaniye ……………………………. ……………………………………. 25

IŞIKLAR

Görmek …………………………………….. ……………………………………………….. 33

Ağaç ………………………………………… ……………………………………………….. 34

Tespih 35

Ziyaret………………………………………. ……………………………………………….. 36

YER ve GÖK

Gökyüzü …………………………………….. 39

Mi’râc …………………………………….. 40

Geceler …………………………………….. 41

Lâleler …………………………………….. 42

Kubbe …………………………………….. 43

Gökler …………………………………….. 44

Mîrâs …………………………………….. 45

Uçmak ……………………………………… ……………………………………………….. 46

DUALAR

Tespih …………………………………….. 49

Dua (I) ……………………………………… ……………………………………………….. 50

Mersiye …………………………………….. ……………………………………………….. 51

Duâ (II) …………………………………. ……………………………………………. 53

YILLAR, AYLAR, GÜNLER

İftar, îhtiyar Toplar …………………….. ……………………………………………….. 57

Kbns’ta Cemreler, Ok, Hırka …………. ……………………………………………….. 58

Mevlit, Asr-ı Saadet, Sehiv Secdesi 59

Ogün, Nur, Şükran ……………………… ……………………………………………….. 60

ŞİKÂYETLER

İkiz, Gelenekler, Nafile ………………… ……………………………………………….. 63

Eski Kitaplar, Yusuf, Benlik 64

İnsanlık, Derman, Sanat 65

Af, Karaltı, Sakal G6

Biz, Taş, Kök …………………………….. ……………………………………………….. 67

Cihâd, Koro,- Merdiven 68

ÂMİNLER

Âminler, İkram ………………………….. ……………………………………………….. 71

Âmin, Yeniden, Yurt ¹………………… ‘……………………………………………… 72

CÂMİLER

Kubbeler ve Güvercinler. Fatih Camisi 74

Sivas. Süleymaniye, Siste Minareler … ……………………………………………….. 75

Selimiye, Mehterler, Hattat Mustafa A. Özyaztcı 76

* KANDİLLER ve BAYRAMLAR

Ankarada Bayram Namazları, Şeker Bayramı,

Siste Minareler …………………………… …………………………………………….. 70

Bayramlaşmak, Şerbet, Mevlit Gecesi . ……………………………………………….. 80

Kervan, Regaib Gecesi, Refref ……….. ……………………………………………….. 81

Ankara’da Mi’râc Gecesi, Mihrâb, Mi’râc Gcccsi 82

Mi’râc Kandili, Berat Gecesi, Kadir Gecesi … 83

Kitap, El’Âyât, Af ………………………. ……………………………………………….. 84

Hacılar Bayramı, İbrahim Peygamber, Kurban

Bayramı ……………………………………. ……………………………………………. &5

YATIR

Yatır ……………………………………… …………………………………. 89

NAAT

Naat ………………………………………………………………………………………….. 99

AKİF NİHAT ASYA’NIN KİTAPLARI

Ayetler (Nesir Şiirler) II. baskı

Kan;ıdlar ve Gagalar (Vecizeler) II. baskı » Riibâiyynt-ı Ârif (Rübâîler)

Kubbe-i Hadrâ (Şiirler)

Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor (Şiirler)

III. baskı (Yağmur Yayınları)

Dualar ve Âminler (Şiirler)

(Yağmur Yayınları)

Kökler ve Dallar (Şiirler)

(Toprak Yayınları)

Kıbrıs Rübâîleri (Rübâîler) İlaveli II. baskı

(Defne Yayınları)

Nisan (Rübâîler)

Emzikler (Şiirler)

Enikli Kapı (Nesirler)

Kova Burcu (Rübâîler) (Defne Yayınları)

Terazi Kendini Tartamaz (Nesirler)

(Defne Yayınları)

Tehdit Mektupları (Nesirler)

(Defne Yayınları)

IU)TakUt*n şiir ı Icri kadar dini *ür- teriyle dr kim yap – | mı? olan \rif Nihal Asya’nın ba vadideki şiirlerini Uk defa bir kitap halinde rt topluca »unuvona •İzlere.

Mihraplar, Kubbe- Irr, Işıklar, Yer ve (lök. Dualar. Yıllar- aylar • günler. Şlki- yctlcr. Aminler. C. iniler, Kandiller re IU) ramlar, Yatar ve Naat bö Hinlerini İte tlva eden kitabımız ALLAH’a yükselen duaların ve ecdadı mmn çO <11 kubbe Irr «erpiştlnllfti gft- zel vurdumınun kay bettltimiı toprak • lardakl boynu bfl. kUk minarelerin wr- nnı •AyHvecektlr »talere.

Bir hilâlin örtüsü içine rizlenmia türler en gtıri lfadeshıl yine MM afiyU» yeceklerdlr sîzlere.

lffiİ de ÇatJca’nın Inceğlz köyünde doğmuş ve İstanbul Yüksek Muallim Mektebinden mezun olduktan tonra muh telif illerde o» Kılf- ru’ta edebiyat öğretmenliği yapmıştır.

1950 . 1X4 yılları nrmıntltı Srtjh/m

Milletvekili olarak vazife görmüş, bir çok dergi ta gazetelerde fıkra yazarlığı yapmıj, fiirier yayınlamıştır.

Yayınlanan 15 e- terinden bafka pek çoğu da haztr vaziyettedir. Hâlen Ankara’da oturmaktadırlar,

Tarımmış şairlerimizden olan üstadın mevcut bütün eterlerini Yağmur YaymevCndm te • min edebilirsiniz.

(*) Kubbe-i Hadrâ’dan.

(*) Emzikler’den.

* Ser-nigûn oldu taktımız, Tann’ m; (Aziz-i vakt idik… a’dâ, zelil kıldı bizi ! )

[1] Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor’dan.

[2] Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor. S. 41.

[3] Aynalarda Kalan’dan.

[4] Kubbe-i Hadrâ. S. 80

[5] Kıbrıs’lılar böyle der.