Aşağıdaki notu sosyal medyada paylaşmıştım. Olağanüstü bir ilgi gören mesajımın içeriğindeki Zübeyde Hanım Vasiyeti’nin sosyal medyada kaybolup gitmemesi için burada kayda geçirmek istedim.
ZÜBEYDE HANIM’A İLİŞME!..
Şu aşağıda tam metni görülen vasiyetnâmeyi vefatından yaklaşık 1 yıl önce tarihe emanet etmiş olan bir müslüman hanımefendiye dil uzatılmamalıdır.
İstanbul’da Beşiktaşlı Yahya Efendi olarak bilinen Allah dostuna gönülden bağlı olan birisine dil uzatan belâsını bulur; dünyada da ukbâda da… Nitekim bulmuşlardır da! Nitekim bulmaktadırlar da! Mutlaka bulacaklardır da…
Tañrı Teala söyleyip yaptıklarınızdan gâfil değildir!
***
ZÜBEYDE HANIM VASİYETNAMESİNİN TAM METNİ
Dersaadet’te Beşiktaş’ta Akaretler’de 76 numaralı hanede mukim Mustafa Kemal Paşa Hazretlerinin validesi, ben Zübeyde emvâl-i mevcudemin sülüsünü bi’t-tefrik ber-vech-i âti sarf ve vakfedilmesini vasiyet eylerim:
1-Vefatımda teçhiz ve tekfin ve kabir ile dedegân ve tehlilhân Efendiler ile, makbere götürülmek mesârifi ve defnin üçüncü günü akşamı huffâz ve hâcegân ve akraba ve ehibbâ ve komşulardan münasip görülecek zevât-ı salihun davet edilerek akşam yemeği it’am ettirildikten sonra; hatm-i Kur’ân zımnında eczâ-i şerife tilâvet ettirilecek ve duayı müteakip huffâz ve hâcegâna hediyyeten münasip miktarda tevzi edilmek üzere ve işbu hususâtın cümlesi için 450 lira evrâk-ı nakdiyye tahsis eyledim.
2- Vefatımda Beşiktaş’ta kâin Yahya Efendi haziresinde defnedileceğim.
3- Yahudiden mühtediye Hayriye Hanım nam kadına ve mumâileyhânın vefatı halinde oğluna 10 lira verilecektir.
4- Evlâd-ı mâneviyyem makamında hizmetçi Ayşe nam kıza gelinlik cehiz için keza 100 lira verilecektir.
5- Selanik’te biraderim müteveffa Hasan Ağa’nın mahdumu Abdurrahman’a 30 lira verilecektir.
6- Yetim Abdürrahim’e 25 lira verilecektir.
7- Vaktiyle hizmetimde bulunup hal-i gaybubette bulunan Vasfiye namındaki hizmetçim buldurularak yedine 20 lira verilecektir.
8- Perverdem Afife ile oğlu Hakkı’nın sünneti için 15 lira verilecektir.
9- Daima akmak üzere şehrin münasip bir mahallinde bir çeşme yaptırılıp suyu isâle edilmek ve ara sıra tamirine sarf olunmak üzere 475 lira tahsis eyledim.
10- Her Cuma günü namazından bir saat evvel bed ile ezan okununcaya kadar münasip bir cami-i şerife cemaate mukabil cehren iki cüz-i şerif kıraat ettirilerek mukabilinde tilâvet eyleyen hâfız efendiye nemasından verilmek üzere 490 lirayı ve 9’ncu maddenin ahkâmı için usul-ü dairesinde mehâkim-i şer’iyyede vakfiyesini tescil ettirmeye ve mütevelli tayinine ve dilediği şahsı mütevelli kılmaya mezun eyledim.
11- Kefâret-i savm ve salât ve zünub için ve Kurban Bayramının birinci günü 5 adet kurban kesilmek ve lahmı talebeye eklettirilmek ve hatm-i Kur’an olunmak üzere bir defaya mahsus olarak Darül-eytam’a 200 lira hediye ve teberru edilecektir.
12- Vasiyetnamede gösterilen mevadd için tahsis eylediğim cem’an 1800 (lira) miktarındaki evrâk-ı nakdiyye işbu meblağ müddet-i hayatımda benim olmak, ba’de’l-vefat vasiyetim mucibince sarf olunmak ve Osmanlı Bankası’nda hıfzedilmek üzere namına hesâb-ı câri suretiyle tevdi edilmek üzere Selanik Başşehbenderi Kâmil Beyefendiye teslim eyledim. Mumaileyhin bir mahalle azimet ve gaybubeti halinde işbu meblağ, malumatım tahtında intihâb ve irse olunacak diğer emin bir zât namına kezalik bank-ı mezkûra hesab-ı câri üzerine tevdi edilecektir.
13-Selanik’te Mithat Paşa Mekteb-i Sanayi karşısında kâin ma’a selamlık bir bâb büyük hanem ile aynı hane köşesinde kâin teyzemden alınan iki bâb hanemi Mustafa Kemal Paşa’ya ve gene büyük hanem köşesinde Ayşe Molla’dan alınan bir bâb hane ile Ahmet Subaşı mahallesinde kâin bir iki cem’ân iki bâb hanemi kerimem Makbule Hanım’a tefrik ve tahsis eyledim. Bundan maada nezdimde mevcut nukûdumdan miktâr-ı münâsibini hayatımda kerimem mumâileyhâya bildirdiğimden oğlum Paşa’ya bir sene mukaddem kerimem Makbule Hanım’la müştereken tahrir ve memhüren irsal eylediğimiz hususâtın mezkûr mektupla mestur olduğu vechile hükmü bâki iş’âratımız vechile mevcudu vâki olduğu müşarünileyh Paşa Hazretlerine bildirilmesini vasiyet eylerim.
***
“İşbu vasiyetname muhteviyatı olan mevadd ve hususâtın tamamiyle icrâ ve tatbikini Selanik Başşehbenderi Kâmil Beyefendi ile mezkûr Şehbendername kâtibi Cemal Bey’i vekil ve vâsi-i muhtâr intihâb ve tayin ettim. Bilcümle hususâtın tatbik ve icra olunduğunu nâtık olmak üzere ve kâbilü’l-istihsâl olan mahallerden vesâiki mukâbilinde teberruâtta bulunduklarına dair oğlum Mustafa Kemal Paşa’ya müfredatlı cetvel ile hesap vermeye mecburdurlar.
İşbu vasiyetname tarihinden mukaddem tanzim olunmuş diğer bir vasiyetname zuhur edecek olursa hükmü mefsuh ve gayr-i muteber olacaktır.
İşbu vasiyetname, biri nezdimde hıfz olunmak ve diğeri Kâmil ve Cemal Bey’lerde bulunmak üzere iki nüsha olarak tanzim ve teati edilmiştir.
Mustafa Kemal Paşa Hazretleri’nin validesi Zübeyde.
***
İşbu vasiyetname, muvacehemizde tanzim ve meâli kıraat olunarak tefhim olunduktan ve tamami ile ikrar eyledikten sonra kendi mühür ve parmağını vaz’eylediğini dünya ve ahiret şahidi sıfatıyla tasdik eyleriz.”
25 Kanunusani 338/Şuhudü’l-hal
-imzalar-
***
NOT:
Vasiyetnamenin 9. maddesindeki “Daima akmak üzere şehrin münasip bir mahallinde bir çeşme yaptırılıp suyu isâle edilmek ve ara sıra tamirine sarf olunmak üzere” ifadesi Kocaeli Derince Belediyesi tarafından gerçekleştirilerek aşağıdaki çeşme halka sunulmuştur.
Keşke bu çeşme kabri başucuna ve vasiyeti olduğu üzere İstanbul Beşiktaş Yahya Efendi dergahının bulunduğu sokakta hayata geçirilmiş olsa idi.
(Hâlâ da geç kalınmış değildir de; İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı -Nurettin oğlu- Tunç Soyer akleder mi?)
Zübeyde Hanım’ın Darüşşafaka’ya Yaptığı Bağışın Belgeleri
(Zübeyde Hanım)
Bin üç yüz kırk sene-i hicriyesi Rebiülevveli’nin yirmi yedinci Pazartesi gününe müsâdif bin üç yüz otuz yedi sene-i mâliyesi Teşrinisanisi’nin yirmi sekizinci günü Darüşşafaka’da Ankara Hükûmeti Büyük Millet Meclisi Reisi ve Anadolu Kuvâ-yı Milliye Başkumandanı Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretlerinin valideleri Zübeyde ve halaları Emine Hanımlarla Cemiyet-i Tedrisiye-i İslâmiye Müdürü Cemil ve Darüşşafaka Müdürü Ali Kâmî ve Hâriciye Nezâreti Selanik Şehbenderhânesi me’mûrlarından Cemâl Beyler hazır oldukları halde mûmâ-ileyhâ Zübeyde Hanımefendi her sene Ramazan-ı şerifde Kadir Gecesi’nde Darüşşafaka talebesi tarafından hatm-i Kur’ân-ı şerif icrâsıyla ecr ve mesûbâtı evvelâ Peygamberimiz Efendimiz Hazretlerinin mübârek rûh-ı sa‘âdetlerine sâniyen Ehl-i Beyt-i risâlet-penâhî ve enbiyâ-yı ‘izâm ve çâr-yâr-i güzîn ve evliyâ-yı vâsılîn hazerâtıyla bi’l-cümle mü’mimîn ü mü’minât ve şühedâ-yı muvahhidîn ervâh-ı tayyibelerine ve ezcümle mûmâileyhâ Zübeyde Hanımefendi’nin pederleri Feyzullah Efendi ve vâlideleri Âişe Hanım ve zevc-i evvelleri Ali ve zevc-i mu’ahharları Râgıb ve birâderleri Hüseyin Efendilerle teyzeleri Fâtıma, büyük valideleri Emetullâh, anneanneleri Emine Kadın, vâlideleri Âişe, görümceleri Hatîce, Kerîme ‘İsmet ve Nâciye; kerîme-i maʻneviyyeleri Râbi‘a Hanımlarla sagîr mahdumları Ömer ve Ahmed’in rûhlarına ithâf olunmak şartıyla hasbeten-lillâh yirmi bin kuruş evrâk-ı nakdiyeyi malından bi’t-tefrîk teberruʻ ve meblağ-ı mezbûr Cemiyet-i Tedrisiye-i İslâmiye İdaresi ma‘rifetiyle usulü dâ’iresinde temin olunarak hâsıl olacak gallesinden talebeye bir defa mevsim meyvelerinden biri tevzîʻ edilmek hususâtı kararlaştırılarak işbu vakfın tevliyetini Darüşşafaka’da her kim müdür bulunursa der-‘uhde eylemesini beyân ve sâlifü’z-zikr yirmi bin kuruş evrâk-ı nakdiyeyi Cemiyet-i Tedrisiye-i İslâmiye’nin bir kıt‘a makbuzu mukâbilinde tamamen i‘tâ eyledikleri ve el-yevm Darüşşafaka Müdürü bulunan Ali Kâmî Bey dahi şart-ı mezkûr vechle tevliyet-i mezkûreyi kabul eylemiş olmasıyla cereyân-ı hâl Cemiyet-i Tedrisiye-i İslâmiye ve Darüşşafaka vakıf defterlerine ‘aynen sebt ü kayd ve bi’r-rızâ imza olunduğunu mübeyyin işbu ilmuhaber mûmâ-ileyhâ Zübeyde Hanımefendi Hazretlerine i‘tâ olundu.
Fi 27 Rebiülevvel 1340 ve fî 28 Teşrînisânî 1337
Darüşşafaka Müdürü
[Mühür: Ali Kâmî]
Mustafa Kemal Paşa Hazretlerinin Vâlideleri
[Mühür: Zübeyde]
Şuhûdü’l-hâl:
Hariciye Nezareti Selanik
Başşehbenderhânesi Memurlarından
Cemâl
Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye Müdürü
[İmza: Cemil]
***
Belgelerin Aslı için bkz: https://www.darussafaka.org/haberler/zubeyde-hanimdan-darussafakaya-kalan-tarihi-miras-99-yilinda
Dr. Hayati BİCE: “12 Eylül’ün Ülkücü Edebiyatı”
+++Dr. Hayati BİCE: VEBA GECELERİ’NDE ORHAN PAMUK
+++Dr. Hayati BİCE: “Yazıcıoğlu Muhsin Ata” Menkıbesi
+++Dr. Hayati BİCE: “Yazıcıoğlu Muhsin Ata”
+++Dr. Hayati BİCE: Yesevî’nin “Tengri”si
+++Dr. Hayati BİCE: TBMM’nin Manevî Tasdiki -2-
+++Dr. Hayati BİCE: Mehmed Akif Şiirinde Milliyet Kavramı
Gök Kubbemiz – Ahmed Yesevi / Dr. Hayati Bice – TRT Avaz – 1. Bölüm
+++Dr. Hayati BİCE: ALPARSLAN TÜRKEŞ, AZERBAYCAN VE TÜRK YURTLARI
Dr. Hayati BİCE: Prof. Dr. HASAN ONAT’IN ARDINDAN… (1957- 26 Eylül 2020)